Markinatik Gernikara

Iparreko Done Jakue bidea baliatuz Markina eta Gernika arteko harri bitxiekin disfrutatzen, baita bi de horren oinezkoekin.

Pausorik pauso beti
bidea eginez
geroa irabazi
behar dugu oinez.

Egatik hegan dator
gure irrintzina,
ezina ekinaren
ekinez egina.

Lizarratik euskara
dator indar berriz,
Navarra Nafarroa
dela iragarriz.

Pausorik pauso beti...

Zatoz, lagun, gurekin;
ez egin negarrik,
euskarak ez du eta
malkoen beharrik.

Badakigu non gauden
ta nora goazen,
kanta dezagun, beraz,
alai eta ozen.

Pausorik pauso beti...

Kantu-kantari baina
lanean su ta gar
gaurko gure ametsa
gauza dadin bihar.

Egatik irrintzika
dator hegalari
erantsi zeure boza
gure kantuari.

Pausorik pauso beti...

Euskararen erreka
aldean Lizarra,
euskaltzakeok aurten
han dugu Biltzarra.

Zatoz zu ere oinez
gurekin batera
ezina ekinaren
bidez egitera.

Pausorik pauso beti...

Hitzak: J.R. Garzia
Doinua: N. de Felipe

Markinaraino Bizkaibusez joan naiz. Bilbo-Lekeitio

Lantegi bazterreko pasabidea Artibai ibaiaren gainetik

Aspaldiko errota

Erdotza edo Edurreko Andra Mariaren baseliza

 Ume negartiak eramaten zituzten bertara

 XVI. mendeko baseliza

Artibaitik kanpo lehorrean

Kareaga zubia

Artibai

Bidean iturria

Iruzubieta

Bitxia: kortatxoaren gainean belar-meta

Altzaga auzoa pasa ondoren Artara heldu naiz. Hortxe bertako asto batzuk

 Bolibarreko Beko kaletik kanposantua

Simon Bolibarren etxea

Etxearen izena

Santo Tomas

Dorre itxura

Lastoz eginiko pareta

Bide berriak:

Galtzada monastegira

Norbaitek utzi du

Monastegiko sarrera

Kondairak dio 968ko Jasokunde Egunean, bertoko fededunak Gerrikako Santa Luzia elizan zeudela. Meza entzuten zeudela, arrano batek eliza horretako hilobi batetik garezur bat hartu zuen, hatzaparretan eroan, eta Ziortzako kokagunearen gainean askatu ei zuen, sasien gainera jausiaz- Hantxe eraikiko zen eliza. Hantxe, Bizkaian inoiz egon den kolegiata bakarra, gaur egun monasterioa dena. Ahozko tradizioak kontatzen duena harri gainean landuta geratu da betirako: Ziortzaren armarria arrano ageri da, garezurra hatzaparretan.

Eliza: Jatorrian XIV. mendekoa da, gotiko estiloari dagokio. Barruan, Bizkaiko organo aspaldikoenetakoa gordetzen du. Eliza barruko zein atariko eskultura eta taila multzoa azpimarragarriak dira.

Aukerak

Bide bazterreko landarea

Zirauna

Gontzugaraiganarako bide bazterreko karobia. Penagarria txerrikeriaz betea

Gontzugaraiganan aukera

Munitibarreko Uriona auzoa

Zenbat katu agertu ziren!

Oiz hodeipean

Pasabidea

Garron aukera berria

Seinale bitxia Garron

Iturria

Txikitone, halako etxea!

Gerrikaitz

Andra Mari eliza

Lea zeharkatu eta Munitibarreko plazako balkoi loretxua

San Bixente eliza. Txori tabernan kafe-esnea gozoa hartu, eta aurrera

Aldaka auzora bidetik Arbatzegi

Bide bazterreko iturria

Seinaleak

Aldaka auzoko Done Jakue baseliza

Astorkigana

Urnatei baserri ostean, Goiako erreka bazterretik

Mendatako Berriondo auzoko baserriaren jatorria: 1780

Ibarra baserria

Zezena

Goiako errekaren gaineko zubia

Piperrak eoriko dituzten txerriekin txorizoak egiteko

Baserri dotorea!

Ortua lantzen

Sasiak jaten

Zarrarantz

Zarran aukerak

Horiek bai ondo bizi!

Zarragoitiko prtalea

Tresnak: garia garbitzekoa, singer josteko-makina, eta egurra mozteko astoa

San Pedro eta San Kristobal baseliza

Buzterria. Baserriko nagusiak esan zidan bere aitxek egindakoa zela.

Tresnak

Ni, dorretxea ezagutzera

Dorretxe ikusgarria da, bai muino batean dagoelako lurralde guztia jagonez, bai oinplano pentagonal exotikoa daukalako, bakarra Bizkaian.

Ez da batere normala dorretxeak muinoetan egotea, talaia modura; normalean beheko aldeetan egoten dira, erreka bazterretan, erreketako ura behar dute-eta burdinola eta errotak jardunean izateko. Hauxe dugu, beraz, barnealdeko dorretxeen artean muino baten dagoen dorretxe bakarretako bat.

Oinplano pentagonaleko eta bost isurialdeko estalkidun dorretxe txiki eta sendoa da; harlangaitzez dago egina eta hegalak eta baoak harlandu onekoak ditu.

Bideko arteak

Arratzuko San Tomas bistara

Ereñozarreko San Migel

Aukerak

Galtzada

Gola ibaia gaineko Artzubi zubia

Harlausak

Zubia erdi-puntuko arkua da, harlandu oso erregularrekoa. Hainbat uholderi egin die aurre, eta baso-inguru paregabean primeran barneratu da elementu historiko hori. Zubiak, Mendataren mugarria izateaz gain, Erdi Aroko galtzada du, Ziortza eta Gernika lotzen dituen Done Jakue bidearen kostaldeko zatiari dagokiona.

Badago zer ikusi!

Santo Tomas eliza Eleizalde auzoan dago, muino baten tontorrean, eta handik ia Arratzu osoa ikus daiteke.

Bitxia

Abade-etxe ondotik

Marmizera

San Migel sakonean

Bertotik Santo Tomas

Goiako erreka

Marmizerantz

Zikinak! Zenbat halako mendietako bi bazterretatik. Urte 1 desagertu arte!

Santo Tomas

Marmizko baserria

Montalban dorrea

Baserria eta tresnak

Area

Arpela

Erromes alemandarra

Bide-seinaleak

Itsasadarra

Ereñozarreko San Migel

Lumo

Gernika

Jaunaren Igokundearen eleizea

Eleiza ikusgarri hau basilika erako eraikina da, estilo neoklasikokoa, eta lehenago izen bereko ermita bat egoan lekuan dago. Eskualdeko beste udalerri batzuen aldean, Ajangizek ez eban parrokiarik izan XIX. mende amaierara arte.

Ajangizeko parrokia Mendieta auzoan dago, eta Juan Bautista de Belaunzaranen (Andoain, 1769-1849) obra ospetsua da. Belaunzaran Bizkaiko neoklasikoaren arkitekto esanguratsua izan zan, eta Ajangizeko parrokia haren seme Hermenegildo eta Pedrok amaitu eben (eurak be arkitektoak ziran), aita hil ostean.

Eleiza neoklasiko honek kupulaz estalitako planta nagusia dauka, eta Belaunzaranen estilo arkitektonikoaren ezaugarri ziran kanonak daukaz. Belaunzaranek berak egin eban eleizearen inguruko urbanizazino lana, alboko landa-etxea eta udaletxea bereak dira-ta.

Bazkal-tokia

Bazkal-tokitik frontoia

Kultur etxea, lehen abadetxea
Mendieta auzunean dago eta 1822koa da. Juan Bautista Belaunzaran arkitektoak egin eban,Jaunaren Igokundearen eleizearen egileak. Hain zuzen be, eleiza horregaz batera, XIX. mendean eraikitako gune urbanistiko neoklasikoa osotzen dau. Oin dala gitxi, Udalak Abadetxea erosi dau eta konpontzen dabil Kultur Etxea izan daiten.

Desastre! Etxe dotore hau, horrela hondatua

Eskertzeko da Ajangiz herriak Done Jakue bidea errepidetik atera izana, baina badu zer zaindu: bid ebazterreko txerrikeriak

Fin-fin lanean

Errenteri inguruko baserriak

Hainbat aukera

Osteko argazkiak 2016ko udazkeneko lehenak

Kalbarioa

Kokapena: Gernika-Lumoko hirigunean Errenteria auzoan, Lekeitio eta Markinarako bidegurutzean.

Gurutzearen aurrealdea Iparmendebaldera orientatuta dago.

Jatorria: Gurutzadura hau 1468ko ekainean Erreenteriako zelaietan izandako guda gogoratzeko eraiki zen. Muxikako eta Arteagako jarraitzaileen artean gertatutako borroka honetan hildako ugari egon ziren, tartean Joannes Arteaga, Arteagatarren garrantzitsuenetariko bat. (Gehiago jakiteko: Arteagako dorretxea).

Deskribapena: Elementu hau ondoko gorputzez dago osotuta: harmaila, oinarria, harroinen zutabea, fustea eta kapitela, eta goialdeko gurutzea.

Harmaila zirkularra da, hiru mailaz osotutakoa, eta gainean pedestala dauka. Pedestalak zokaloz eta plintoz eratuta dago. Zokaloa lau angeluarra da eta 0,65 m-ko tartea du aldeen artean. Aurrekoak 0,41 m-ko plintoa eusten du. Plintoaren lau aurpegiak hutsituta daude eta bakoitzaren barruan apaindura izartsua duen irudi diskoidala ageri da grabatuta erliebean.

Zutabeak moldura bi dituen harroinez osotuta dago. Honek eusten du fuste zirkular lisoa. Fustearen behealdearen herenean plintoan ikus daitezkeen antzeko lau diskoak ditu grabatuta. Kapitela, boluta formako lau hostoz dago apainduta. Angelu bakoitzeko boluta bana ageri da. Kapitelaren gainean abakoa dago eta azken honek gurutzea eusten du.

Goialdeko gurutzearen azkenean florenes daude eta bere barruan lantzerkan zizelaturiko beste gurutze bat du. Aurrealdean, Kristo gurutziltzatua du INRIren kartelaren azpian eta, atzealdean, Birjina, Haurra besoetan duela. Birjina eta Haurra bat ez datozen forma-proportzioak dituztenez era traketsean landuta dagoela ematen du.

Elementu osoa hareharrizkoa da eta 4,85 m-ko altuera du.

Oharrak: Zokaloa, plintoa eta fustea ez dira hasierako gurutzearen jatorri berekoak. Goialdeko gurutzea errenazimentuko estilokoa da, baina lehenago aipatutako elementuak berriagoak dira.

San Bartolome kalea, sasoi batean hain adierazgarria izan zen gunea, nolakoa zen adierazten duen bigarren irudia jarri da. Errenteriko gurutzetik hurbil jarri da. Azalera 24 metro karratukoa da, eta aluminioz eginda dago. Pasa den martxoan, Mertzedeko ikastetxearen aurrealdean jarri zen lehenengo irudiaren antzekoa da.

Errenteriako zubitik

Gernika-Bilbo zuzeneko Bizkaibusa hartu eta etxera

Pausorik pauso beti

bidea eginez

geroa irabazi

behar dugu oinez.