Bide bazterreko iturri eramritsua

Apota txabola

Parteik magalean gora Umandiara

Bideko landarea: narzisoa

Umandiagaina

Bailaran lainoa

Umandiagaina

Iparaldeko pagadia

Bideko seinalea

Orriak pizten!

Allaitztxiki

Genziana

Allaitz

Genziana

Aratz Imelekutik

Allaitz Imelekutik

Aratz

Aratzgaina

Aitzgorri

Azkasaroi

Bazkaltokia

Pagadia!

Iturriotz

UMandia

Pago ustiaketa

MARUTEGIKO GAZTELUA

Marutegiko gaztelua Araia herritik gertuko muino batean altxatzen da. Goi Erdi Aroan eraiki zen mugak defendatzeko. Murutegi izenarekin (baita Marutegi ere) ezagutzen den tokian dago. VIII. mendean sortu zuen Nafarroako Gartzia Iñigez erregeak Burundatik Arabako Lautadarako irteeran. Gazteluaren kokapen estrategikoagatik, funtsezkoetako bat izan zen Nafarroaren eta Gaztelaren arteko borroketan.

Gaur egun onartua dago Araxa edo Araia gaztelua Marutegi zela. XX. mendearen hasiera arte, gaztelu hori Iruñeko lehen erregetza garaian, hau da, Eneko Arista errege zela (824-852), egin zutela uste izan zen; 839. urtean, hain zuzen.^[2]

Aldez aurretik arabiar jatorriko gotorleku bat egon zela uste den arren, zeinetatik bere izena datorkio; dirudienez, Marutegiko gaztelua IX. mendean eraiki zuen Gartzea Enekoitzek Iruñeko Erresumako mugaren defentsarako.

Defentsa-multzoa dorre batek osatzen zuen. Dorre hori ia menderaezina zen, sarrera laua ez zuen haitz batean kokatuta zegoelako, eta beheko aldean harresi-esparru bat zuelako.

Posizio hau Nafarroa eta Gaztelako Erresumaren arteko muga-lerrokoa izan zen. Barrualdea kostaldearekin San Adriango tunelaren bidez lotzen zuen bide komertziala babesteko funtzioak ere bere zituen.

Goizeko bidea

Zirauntza iturburua eta erreka

Pasabide bitxia!

Ubide emaritsua

Indiar gaztainondoa

Paseoan

Lautadako koloreak!

1. geldiunea Zamora

Urraka andearen atea, XII. mendekoa. Harresiaren iparaldean

Andramari berriaren elizaren abside zilindrikoa. XI. mendekoa

Arratseko hodeia harresitik

Salbatore katedralaren dorrea eta zinborrio parketik

Erromesa

San Salbatore katedralen apezpikuaren sarreraren ezkerraldea

San Juan bataitzailearen eliza

Zamorako etxe modernistak

2. egunean Oportorantz jo genuen. Alcañizesen geratu, baita Braganzan eta Vil Realen paseoa eta bazkaria.

Peñafielen Sameiro lorategiko eliza.

3. eguna Oporto

Kristalezko jauregia eta lorategia

Duero

Tranbia

Cordoaria lorategian ontto batek erasandako 37 platanondo ikusi genituen

Juan Muñozen eskulturak: 13ak barrezka

Karmelitak eta Karmen elizak, tartean 1m. zabalerako etxebizitza. Lehen XVII. mendekoa da, bigarrena, XVIII.ekoa.

Karmengo elizaren azulejodun alboa

Latak

Bakailo-pastelaren taberna: bakailua, patata, arraultza, perrexil, eta oliba olioa

Sao Bento tren-geltokia

XVI mendean beneditarren monasterioa izan zen bertan baina 1783an suak erre zuen. Hortik datorkio izena tren geltokiari. 1900an Karlos I.a Portugalgoak lehe harria ezarri zuen eta José Marqués da Silva arkitekXX mende hasierako azulejo margolari onena zen Jorge Colaço-k egin zituen geltokia dekoratzen duten 20.000 azulejoak 1905 eta 1916 artean.

Paisaiak, irudi etnografikoak eta hainbat pasarte hstoriko irudikatzen dituzte, Joanes I.a Portugalgoa eta Filipa Lancasterkoaren etorrera (1387) eta Zeutaren konkista (1415) besteak beste.tuak diseinatu zuen Frantziako Arte Ederren estiloan. 1916an inauguratu zen.

Katedrala

Deskantsua

Rua Ventosa

Frantzizkotarren eliza: azalak eta edukiak ez dauka zer ikusirik!

Ate gotikoduna:, XIII. mendekoa:

Barnealdea Portugaleko barroko gorena:

Portoko handikien hilobiak hartu zituen XVI. eta XVII: mendeetan

Tono erdi urre jarri zen barnelade osoan

Jesseren zuhaitza: Jesus zuhaitza.genealogikoa

San Lorenzo kastroa, K.aurretik IV.-II. mende artekoa

Izen bereko baseliza

Viana do Casteloko Errukine eliza: XVI. mendean eraiki, eta eguneko itxura XVIII. mendean eman zioten

Portugaldar barrokoaren adibide gorena

Errepublika plaza

Kosta legea betetzen

Santa Luzia mendiko Bihotz Sakratuaren eliza

Santo Domingo elizako San Pedro arrantzalea

Mondariz

Ribas de Sil, Santo Estevo monastegia

X. mendean hasten monastegiaren historia.

X. eta Xi. mnedetan 9 apezpiku bertara pasatu ziren bizitzera.

Jantokiaren klaustroa, ertaina

Apezpikuen klaustroa

Zaldunen klaustroa, handiena

Eguneko ezkontzarako aurkezpena

Sarrrea barrokoa XVIII. mendekoa dugu

Elizaren fatxada XVI. mendekoa da. Gainaldean San Esteban dugu

Erromatarren garaiko urre-meategien hondarrak

Las Medulas izeneko parajea, Leon probintziaren hegoaldean, Erromako inperioaren urre-meategirik handiena izan zen. Horri zor dio inguruak duen itxura berezia.

San Simon eta San Judas

Aspaldiko eraikuntza!

Bitxia!

Azpimarratzekoa da gaztainondoen tamaina!

Erromatarrek nahita eragindako higadurek 100 eta 170 metroko lodierako urrezko jalkinak eragin zituen. Jalkin horiek aurretiaz erromatarren aurreko herriek ustiatu zituzten batearen teknika landugabearen bidez, baina erromatarrek teknika hobetu zuten.

‘Ruina montium’ izeneko teknika erabili zuten urrea erauzteko. Lehenik, ura biltegi handietara ekartzen zuten inguruko mendietatik, kanal-sare zabal baten bidez. Ur hura bat-batean sarrarazten zuten lurrean egindako galerietan, eta mendia, material bigunekoa izaki, lehertu egiten zen, uraren eta galerian harrapatutako airearen presioak eraginda. Hala askatutako lurra urarekin garbitu, eta urrea eskuratzen zuten.

Urre-ustiaketa bortitz hark 200 urte eskas iraun zuen. Eta ondorengo mendeetako artzaintza ere bukatu da, eta paisaia naturalizatu egin da. Gaur egun, badirudi ia 100 metroko garaiera duten tontor gorriak berezkoak direla.

Ustiatzeko erromatarrek erabiltzen zuten "ruina montium" delako teknikaren bidez (mendiak eraistea), jalkin horietan galeria-sarea induskatzen zen; ondoren, urez bete, eta eraitsi egiten ziren. Eraitsitako lurrak, uraren indarrez, garbitzeko kanal batera iristen ziren, eta han bateen teknikaren bidez ateratzen zituzten urre-aleak.

Las Medulaseko urrea 250 urteetan zehar ustiatu zuten; guztira 500 milioi metro kubiko lur mugitu zituzten.

Ustategian, egunero 20.000-60.000 pertsona aritzen ziren lanean, eta batez beste 24 kg urre lortzen zen egunean. Egun bateko ekoizpenarekin, garai hartan, Ponpeian, honako hauek eros zitezkeenː 667.500 kg gari; 101.000 kg. olio, 600 mando edo 20.500 tunika.

San Jose lora

Bitxia! Geriozndoek lorak galdurik jada!

Gizakion txerrikeria tokia zoragarrietan

Tontor horiek konglomeratu gorriz osatutako lurra dira, eta, urreaz gain, baditu zilarra, burdina eta boraxa ere, besteak beste. Konglomeratu gorri horien jatorria ezezaguna da. Teoria nagusiak dio Bierzoko arro sedimentarioa sortu ondoren metatutako sedimentuak direla, baina bada zantzurik ere pentsatzeko arroa sortu aurretik toki horretara ibai handi batek garraiatutako sedimentuak direla.